Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα ανήκουν στην κατηγορία των λιπαρών οξέων που δεν μπορεί να παράξει φυσικά ο οργανισμός και θα πρέπει να προστίθενται στην καθημερινή μας διατροφή. Υπάρχουν τρία είδη λιπαρών οξέων, το δεκαεξαονοικό οξύ ( DHA), το εικοσαπεντανοικό οξύ (EPA) και τέλος το λινολεικό οξύ (ΑLA). Κύριες πηγές ω-3 λιπαρών είναι τα ιχθυέλαια και τα λιπαρά ψάρια όπως το σκουμπρί, ο σολομός, η ρέγκα, ο φρέσκος τόνος και οι σαρδέλες. Φυτικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων είναι ο λιναρόσπορος, τα φύκια, τα καρύδια, η σόγια και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το καλέ και το σπανάκι.

Επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα συμβάλουν στην γενική υγεία του οργανισμού επειδή βοηθούν τόσο στη σωματική όσο και στη νοητική ευεξία.

Τα ω-3 λιπαρά βοηθούν στην μείωση των καρδιοπαθειών λόγω του ότι έχουν αντιυπερτασικές ιδιότητες, βοηθούν στην ρύθμιση των καρδιακών αρρυθμιών, μειώνουν την δημιουργία θρομβώσεων γιατί δρουν ενάντια στην προσκόλληση των αιμοπεταλίων και την λοίμωξη των αρτηριών. Τέλος, μια διατροφή πλούσια σε ω-3 λιπαρά μειώνει τα επίπεδα των επιβλαβών λιπιδίων στον οργανισμό όπως η χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, ενώ αντιθέτως αυξάνεται η καλή χοληστερόλη (HDL).

Εκτός από την συμβολή τους στην υγεία της καρδίας, τα ω-3 λιπαρά συμβάλλουν και στην καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος και στη μείωση της αντίστασης των κυττάρων στη δράση της ινσουλίνης, γεγονός ευεργετικό για άτομα με διαβήτη. Άτομα με οστεοαρθρίτιδα μπορούν να επωφεληθούν από την κατανάλωση ω-3 λιπαρών λόγω του ότι μειώνουν τη φλεγμονή στην περιοχή της άρθρωσης. Επιπλέον τα ω-3 λιπαρά συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης και δρουν ενάντια στην ανάπτυξη κάποιων μορφών καρκίνου όπως τον καρκίνο του προστάτη και του λεπτού εντέρου.

Έρευνες υποστηρίζουν ότι η λήψη ω-3 λιπαρών αυξάνει την μνήμη ενώ θεωρούνται ιδιαίτερα ευεργετικά για την βελτίωση της διάθεσης μας και τη μείωση της κατάθλιψης λόγω του ότι, όταν τα ω-3 λιπαρά οξέα ενσωματώνονται στις μεμβράνες των νευρικών κυττάρων  τις κάνουν πιο ελαστικές και εύκαμπτες και έτσι υπάρχει καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων του εγκεφάλου.  Έγκυες που προσλαμβάνουν ω-3 λιπαρά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχουν μειωμένες πιθανότητες ανάπτυξης κατάθλιψης που έχει σχέση με την εγκυμοσύνη (επιλόχεια κατάθλιψη).

Γενικά, θα πρέπει να αυξήσουμε τη λήψη των ω-3 λιπαρών γιατί προσφέρουν πολλά θετικά στον οργανισμό όπως προστασία από καρδιοπάθειες, καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος, μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης, μείωση των καταθλιπτικών επεισοδίων κ.α. Ως εκ τούτου, ωφέλιμο θα ήταν να καταναλώνουμε 2 με 3 μερίδες ψαριού την εβδομάδα, να προσθέτουμε στις σαλάτες μας σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά και λιναρόσπορο και να καταναλώνουμε με μέτρο καρύδια. Σε σχέση με τα ψάρια και τα θαλασσινά θα πρέπει να προτιμάμε αυτά που μεγαλώνουν φυσικά στη θάλασσα και όχι στα ιχθυοτροφεία γιατί έχουν μεγαλύτερο ποσοστό ω-3 λιπαρών εξαιτίας της τροφής που καταναλώνουν.

Γιάννης Κερίμης

Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Ο καφές αποτελεί την αγαπημένη συνήθεια μιας μεγάλης μερίδας ατόμων και αρκετοί είναι αυτοί που δεν μπορούν να ξεκινήσουν τη μέρα τους χωρίς ένα φλιτζάνι από το αγαπημένο τους ρόφημα. Είναι όμως ο καφές ένα ρόφημα που έχει θετικές επιδράσεις στον οργανισμό ή είναι ένα ρόφημα που η λήψη του θα πρέπει να αποφεύγεται;

Όταν η ποσότητα κατανάλωσης του καφέ είναι ίση με 1-2 φλιτζάνια την ημέρα τότε η επίδραση είναι θετική στον ανθρώπινο οργανισμό.

Σύμφωνα με πολλές μελέτες η καφεΐνη δρα σαν διεγερτικό και βοηθά στην καλύτερη πνευματική απόδοση και στη γρήγορη αντίδραση του ατόμου σε διάφορες καταστάσεις.

Οι θετικές επιδράσεις του καφέ δεν σταματούν εδώ. Έρευνα του πανεπιστημίου του Harvard υποστηρίζει ότι γυναίκες που καταναλώνουν 1-2 φλ. καφέ φίλτρου έχουν μειωμένες πιθανότητες για ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού. Άλλες έρευνες υποστηρίζουν ότι ο καφές μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου. Κύριος λόγος προστασίας ενάντια στις διάφορες μορφές καρκίνου είναι ότι ο καφές είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες που προστατεύουν το γενετικό υλικό των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που προκαλούν παθήσεις και πρόωρη γήρανση.

Άτομα με άσθμα μπορούν επίσης να επωφεληθούν από την κατανάλωση μικρής ποσότητας καφέ γιατί περιέχει μια ουσία, την θεοφιλίνη, η οποία χαλαρώνει τους μύες στους βρόγχους. Η λήψη καφέ σε ποσότητα 1-2 φλιτζανιών μειώνει τις πιθανότητες δημιουργίας πέτρας στη χολή και στα νεφρά, της εμφάνισης κίρρωσης του ήπατος, την μείωση πιθανότητας ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ κατά 30% και ανακουφίζει τον οργανισμό από κάποιου είδους αλλεργίες.

Ο καφές φίλτρου σύμφωνα με διάφορες έρευνες είναι πολύ πιο ευεργετικός από τον στιγμιαίο καφέ. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο καφές από μόνος του δεν έχει θερμίδες ενώ με την προσθήκη ζάχαρης, κρέμας, καραμέλας και διαφόρων σιροπιών προσθέτει αρκετές θερμίδες με αποτέλεσμα την συσσώρευση λίπους.

Σε αυξημένες ποσότητες κατανάλωσης ο καφές μπορεί να δημιουργήσει μακροχρόνια ένα αριθμό προβλημάτων στον οργανισμό. Άτομα με καρδιακά προβλήματα θα πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωση καφέ γιατί μπορεί να τους προκαλέσει σκλήρυνση των αρτηριών και αύξηση των λιπιδίων του αίματος.

Η υπερβολική λήψη καφέ μειώνει την απορρόφηση του σιδήρου και έτσι αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης. Σε κάποια άτομα ο καφές μπορεί επίσης να προκαλέσει ταχυκαρδίες, νευρικότητα, αϋπνίες και έντονους πονοκεφάλους. Λόγω της υπερδιέγερσης που προκαλεί ο καφές πιθανόν να αυξάνει τα επίπεδα στρες σε άτομα που ήδη έχουν αυξημένα επίπεδα άγχους.

Μέχρι πρότινος άτομα με υπέρταση απέφευγαν την κατανάλωση καφεΐνης γιατί πιστεύετε ότι ο καφές προκαλούσε αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι ο καφές δεν επηρεάζει σημαντικά την αρτηριακή πίεση και μπορεί να καταναλώνεται από άτομα με υπέρταση σε λογικές ποσότητες.

Γενικά, η κατανάλωση 1-2 φλιτζανιών καφέ ημερησίως επιδρά θετικά στον οργανισμό, ενώ αντίθετα σε αυξημένες ποσότητες προκαλεί αριθμό προβλημάτων και γι’αυτό πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο.

Γιάννης Κερίμης

Κλινικός Διαιτολόγος